Δυο βήματα μπροστά, ένα πίσω για το περιβάλλον

Στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2008, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο επισφράγισε με ψηφοφορία της σε πρώτη ανάγνωση την πορεία προς την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με την υπερψήφιση του «Κλιματικού -Ενεργειακού Πακέτου».
Βασικός στόχος της συμφωνίας είναι η αύξηση κατά 20% της χρήσης ΑΠΕ σε σχέση με την συνολική κατανάλωση ενέργειας έως το 2020, μέσω διαφοροποιημένων εθνικών στόχων. Επίσης, έως το 2020 τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να αυξήσουν κατά 10% τη χρήση των ΑΠΕ και στον τομέα των μεταφορών.
Το κείμενο που εγκρίθηκε προβλέπει μηχανισμούς ευελιξίας προκειμένου τα κράτη μέλη να πετύχουν ευκολότερα το στόχο του 20%, καθώς και μία ενδιάμεση ενδεικτική πορεία για την επίτευξή του, μέτρα για την πληροφόρηση και προστασία των καταναλωτών, πρότυπα για τα σχέδια δράσης που υποχρεούνται να καταρτίσουν τα κράτη μέλη, καθώς και πλήθος άλλων ρυθμίσεων.
Συμφωνία επιτεύχθηκε και σχετικά με την Οδηγία για τη Δέσμευση και Αποθήκευση Άνθρακα σε Γεωλογικούς Σχηματισμούς, μόνον που αυτό που προέκυψε δεν ήταν ό,τι πιο... φιλικό προς το περιβάλλον. Σύμφωνα με την οδηγία, οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας δεν θα είναι υποχρεωμένοι από το 2015 και στο εξής να διαθέτουν τη συγκεκριμένη τεχνολογία, όπως είχε αρχικώς προταθεί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεώρησε ότι η τεχνολογία αυτή "βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και τα αποτελέσματα της εφαρμογής δε θα τα γνωρίζουμε πριν το 2020".
Επιπλέον, οι εθνικές κυβερνήσεις θα επιδοτήσουν την κατασκευή πιλοτικών σχεδίων Δέσμευσης και Αποθήκευσης Άνθρακα(10 με 12 πιλοτικά σχέδια) με 9 εκατομμύρια ευρώ (30ευρώ/ τόνο άνθρακα, δηλαδή ανά δικαίωμα). Η τεχνολογία αναμένεται να είναι εμπορικά διαθέσιμη έως το 2020.

Τα "αγκάθια" της συμφωνίας
Πολλή κουβέντα έγινε για την Οδηγία για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου. Οι γερμανικές ενστάσεις ήταν πολλές και συνεχείς, καθώς υπήρχε ο φόβος οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες να... μεταναστεύσουν σε χώρες με πιο "ελαστική" περιβαλλοντική νομοθεσία, κάτι που θα σήμαινε ζημιές για την Ευρωπαϊκή Οικονομία.
Όπως αποφασίστηκε, μετά από αρκετές υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας (πάνω από 90%) δε θα αναγκαστεί να αγοράζει τα δικαιώματα σε πλειστηριασμό. Αντιθέτως, θα του παρέχονται δωρεάν βάσει σημείων αναφοράς σε σχέση με την καλύτερη τεχνολογία διαθέσιμη στην αγορά (το λεγόμενο benchmarking) μέχρι να επιτευχθεί μία διεθνής συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι υπόλοιπες βιομηχανίες θα αγοράζουν το 20% των δικαιωμάτων εκπομπών μέσω της διαδικασίας δημοπράτησης, αρχής γενομένης από το 2013. Το ποσοστό αυτό θα ανέρθει σταδιακά στο 70% το 2020 και στο 100% το 2027.
Λιγότερο αυστηρή μεταχείριση από την αρχικά προβλεπόμενη επιφυλάσσει ο συμβιβασμός και στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής. Οι σταθμοί παραγωγής άνθρακα των πρώην Ανατολικών χωρών της Ε.Ε. δε θα πληρώσουν παρά το 30% των δικαιωμάτων εκπομπών που τους αναλογούν το 2013, ενώ το υπόλοιπο 70% θα συνεχίσει να χορηγείται δωρεάν έως το 2020, οπότε και θα ανέρθει στο 100%.
Σημαντική είναι και η θέσπιση μηχανισμού αλληλεγγύης, σύμφωνα με την οποία το 12% των εσόδων από τη δημοπράτηση των δικαιωμάτων εκπομπών θα χορηγείται ως βοήθημα στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ε.Ε.
Το δεύτερο "αγκάθι" ήταν η Πρόταση για τον επιμερισμό των προσπαθειών που πρέπει να καταβάλλουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. στους τομείς που δεν καλύπτονται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (όπως οι μεταφορές, τα νοικοκυριά, η γεωργία κλπ.)για τη μείωση των οικείων εκπομπών τους. Επήλθε κι εδώ συμβιβασμός, που επιτρέπει στα κράτη μέλη να αγοράσουν πιστώσεις από προγράμματα που πραγματοποιούνται σε τρίτες χώρες, προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους.
Βάσει της συμφωνίας, μέχρι και τα 2/3 των προσπαθειών μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη μπορεί να επιτευχθεί εκτός ΕΕ, με αποτέλεσμα η ΕΕ να μειώσει τις εκπομπές της εσωτερικά λιγότερο από 3,5% έως το 2020. Με... απλά λόγια, οι χώρες - μέλη της Ε.Ε., αντί να μειώσουν την εκπομπή αγοράς ρύπων οι ίδιες, θα... αγοράζουν μείωση από χώρες εκτός Ένωσης!
Όπως επισημαίνει, σε ανακοίνωσή του, ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Ν. Βακάλης, πεποίθηση πολλών είναι ότι με αυτόν τον τρόπο τα ευρωπαϊκά κράτη χάνουν την ευκαιρία προσαρμογής στις απαιτήσεις αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, ενώ καθυστερούν και οι αναγκαίες επενδύσεις σε τεχνολογία και υποδομές. Με άλλα λόγια, στον τομέα της μέιωσης εκπομπών αερίων που ευνοούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η Ευρώπη έκανε βήματα πίσω, μπροστά στο φόβο της αποβιομηχάνισης κρατών-μελών. Ο φόβος της ανεργίας απομάκρυνε το φόβο της κλιματικής αλλαγής.

Βακάλης: Απλά ισορροπημένη η συμφωνία
"Η συμφωνία που επετεύχθη είναι προϊόν συμβιβασμού και ως τέτοια δεν είναι τέλεια. Είναι ωστόσο αρκετά ισορροπημένη και κατάφερε σε μεγάλο βαθμό να συνδυάσει ικανοποιητικά τις περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και εθνικές πτυχές των προβλημάτων που ανέκυψαν κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων", δηλώνει ο κ. Βακάλης.
Σύμφωνα με τον ευρωβουλευτή της Ν.Δ., "αποτελεί, αναμφίβολα, το μόνο όπλο που διαθέτει η ΕΕ στη μάχη για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και γι' αυτόν το λόγο αποτελεί μία ιστορική συμφωνία. Επιπλέον, προσδίδει ηγετικό χαρακτήρα διεθνώς στην Ε.Ε., πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό αυτήν την περίοδο όπου διεξάγονται διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του ΟΗΕ για μία νέα πλανητική συμφωνία για την κλιματική αλλαγή".

Η φωτογραφία είναι από εδώ.

Σχόλια